محاسبه سایز مناسب اتصالات فاضلابی+ راهنمای جامع
سیستم فاضلابی جزء مهمترین سیستم‌ها در ساختمان سازی و شهرسازی به حساب می‌آید که باید با بهره بردن از یک نقشه مناسب و همچنین استفاده از متریال های مناسب چه از نظر جنس لوله و اتصالات و چه سایز آنها به بهترین شکل ممکن انجام شود. هرچند که استفاده از لوله و اتصالات پوش فیت یا اتصالات مانیسمان رده ۴۰ بنکن می‌تواند گزینه های بسیار مناسبی برای سیستم لوله کشی فاضلاب باشد. اما آشنایی با سایز لوله‌ها و همچنین اتصالات می‌تواند در نتیجه نهایی بسیار موثر باشد.
انواع اتصالات فاضلابی
اتصالات فاضلابی را می‌توان با توجه به متریال و مواد اولیه برای ساخت آنها و همچنین کاربردی که دارند تقسیم بندی کرد.
انواع اتصالات فاضلابی با توجه به کاربردی که دارند عبارتند از :
1_ زانویی
زانویی را می توان یکی از مهمترین تجهیزات و اتصالات فاضلابی دانست که از آن برای تغییر جهت لوله استفاده می‌شود.از این اتصالات زاویه دار معمولاً در مواقعی استفاده می شود که به دلیل وجود قوس در زمین نمیتوان از لوله ها به شکل مستقیم استفاده کرد.
2_ مغزی
از این قطعات فلزی به منظور وصل کردن لوله‌ها به یکدیگر استفاده می‌شود، معمولاً مغزی‌ها به دو شکل روپیچ ساده و روپیچ توپیچ ساخته می‌شوند.
3_ مهره و ماسوره
با توجه به اینکه اکثر لوله ها به شکل نر و ماده هستند به منظور متصل کردن نر و مادگی از تجهیزاتی به نام مهره و ماسوره استفاده می‌شود، که باعث محکم تر شدن محل اتصال لوله ها به هم می‌شود.
4_ سه راهی
یکی دیگر از انواع اتصالات فاضلابی سه راهی می‌باشد این اتصالات در سیستم لوله کشی فاضلاب از اهمیت ویژه برخوردار هستند.این نوع از اتصالات فاضلابی این اجازه را به شما می‌دهد تا از یک لوله ، دو خط لوله جداگانه با اتصال ۹۰ درجه داشته باشید، البته برعکس این موضوع نیز وجود دارد و شما می‌توانید دو خط لوله را به یک خط لوله اصلی متصل کنید.
۵_ رابط
از رابط که با نام کوپلینگ نیز شناخته می‌شود برای اتصال دو قسمت به یکدیگر استفاده می‌شود، با این تفاوت که شما بعد از اتصال می‌توانید آن را به راحتی از لوله ها جدا کنید.
سایر اتصالات فاضلابی
به جز موارد ذکر شده از اتصالات دیگری مانند کوپلینگ کاهنده ، بوشینگ‌ها ،سه راه خم ، سیفون‌ها، دریچه بازدید ،رابطه انبساطی، بست‌های نگهدارنده ، کلاهک هواکش و درپوش لوله فاضلاب به عنوان سایر اتصالات فاضلابی یاد می‌شود.
مواد تشکیل دهنده اتصالات
اتصالات فاضلابی را از مواد مختلفی تولید می‌کنند که از مهمترین آنها می‌توان به :
- اتصالات پلی اتیلن :
یکی از بهترین انواع اتصالات از نظر جنسی یا مواد تشکیل دهنده اتصالات پلی اتیلن می‌باشد، این نوع از اتصالات امروزه بیشترین کاربرد را در سیستم‌های لوله کشی و فاضلاب های شهری دارند. از مهمترین مزایای این نوع از اتصالات می‌توان به وزن کم ،نصب راحت و ساده، حفظ مقاومت بالا در گذر زمان و امکان عبور جریان پرفشار آب اشاره کرد.
- اتصالات پلیکا :
اتصالات پلیکا یا UPVC یکی دیگر از مهمترین و بهترین نوع اتصالات می‌باشند. این نوع از اتصالات و لوله‌ها که بیشتر با رنگ خاکستری در بازار وجود دارند دارای یژگی های منحصر به فردی مانند مقاومت بالا در برابر گرما و مقاومت بالا در برابر مواد شیمیایی اشاره کرد.
- اتصالات پوش فیت :
لوله و اتصالات پوش فیت یکی دیگر از انواع لوله و اتصالات فاضلابی می باشد که در دو سر خود دارایی نری و مادگی هستند. معمولاً جنس لوله‌ها و اتصالات پوش فیت از پلی پروپیلن می باشد به همین دلیل از نظر کیفیت جزء اتصالات فاضلابی با کیفیت به شمار می‌روند.
- سایر اتصالات فاضلابی از نظر مواد:
به جز موارد ذکر شده از اتصالات دیگری مانند اتصالات چدنی، مس و اتصالات گالوانیزه عنوان سایر اتصالات فاضلاب یاد می‌شود.
انواع روش های نصب اتصالات فاضلابی
برای نصب اتصالات فاضلابی از روش‌های مختلفی استفاده می‌شود که مهمترین آنها عبارتند از :
- روش سنتی لوله کشی فاضلاب
روش سنتی که از گذشته تا به امروز کاربرد داشته است روشی می‌باشد که در آن لوله کشی فاضلاب در کف ساختمان انجام می‌شود و زیر اتصالات به وسیله خاک یا ماسه نرم پوشش داده شده و سطح روی آن نیز با استفاده از مصالح وپوشانده می‌شود. به این روش روش کف خواب یا روباز نیز گفته می‌شود.
- روش تونلی :
یکی دیگر از انواع روش‌های نصب اتصالات فاضلابی روش تونلی است. در این روش لوله‌ها و اتصالات درون یک تونل که از قبل حفاری شده‌اند قرار گرفته و فاضلاب را به بیرون از محیط هدایت می‌کنند.
- روش زیر سقفی :
در این روش معمولاً لوله‌ها و اتصالات فاضلابی به جای اینکه در کف قرار بگیرند زیر سقف کار می‌شوند. به شکلی می توان گفت تنها تفاوت این روش با روش سنتی محل نصب لوله‌های فاضلاب است. استفاده از این روش مزایای بیشتری نسبت به نوع سنتی دارد که از مهمترین آنها می‌توان به تعمیرات راحت تر لوله‌ها و اتصالات در این روش و همچنین طول عمر بیشتر لوله‌ها و اتصالات اشاره کرد.
نکته مهم
نکته مهمی که در این بین وجود دارد نحوه متصل کردن اتصالات به لوله‌ها و به دیگر اتصالات می‌باشد، شما برای این کار می توانید از چسب‌های مخصوص و یا جوش استفاده کنید.که این موضوع به نوع لوله و اتصالات شما بستگی دارد. اگر اتصالات شما اتصالاتی مانند لوله و اتصالات پوش فیت یا اتصالات مانیسمان رده 40 بنکن باشد شما می‌توانید از چسب مخصوص استفاده کنید و در صورتی که قصد استفاده از لوله و اتصالات فولادی نافلزی مانند اتصالات گالوانیزه توپی برزیل را دارید جوش می‌تواند گزینه بسیار مناسبی برای شما باشد.البته اتصالات پلیکا به شکل نر و مادگی قابل نصب می باشند.
چرا محاسبه سایز مناسب اتصالات فاضلابی مهم است؟
یکی از مهمترین نکات برای داشتن یک سیستم فاضلاب و یا لوله کشی خوب انتخاب سایز مناسب می‌باشد.اگر شما نتوانید سایز مناسب لوله را با توجه به میزان سیالاتی که قرار است در آن رفت و آمد داشته باشند انتخاب و استفاده کنید، مسلماً با مشکلات زیادی مواجه خواهید شد که از مهمترین این مشکلات می‌توان به عدم عبور کامل سیالات یا فاضلاب به دلیل کوچک بودن سایز و یا ورود هوا به سیستم لوله کشی و فاضلاب به دلیل سایز بزرگ لوله و اتصالات بزرگ اشاره کرد.
عوامل موثر بر انتخاب سایز اتصالات
عوامل زیادی بر انتخاب سایز اتصالات تاثیرگذار هستند که از مهمترین این عوامل می‌توان به :
- روش و نوع لوله کشی :
روش لوله کشی یکی از تاثیرگذارترین عوامل در انتخاب سایز اتصالات می‌باشد. اینکه سیستم لوله کشی شما برای آبرسانی باشد یا فاضلاب نوع لوله کشی سنتی باشد یا جدید در انتخاب سایز اتصالات موثر می باشد.
- اجرای استاندارد :
برای اینکه بتوان به بهترین شکل ممکن و استاندارد انواع لوله کشی را انجام داد سایز اتصالات از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
- سایز لوله ها :
سایز لوله‌ها یکی دیگر از عوامل مهم در انتخاب سایز اتصالات می‌باشد شما باید سایز اتصالات را با توجه به سایز لوله‌های مصرفی انتخاب کنید.
روش های محاسبه سایز مناسب اتصالات فاضلابی
سایز اتصالات عددی است که نمایانگر قطر خارجی لوله و اتصالات می‌باشد که به دو شکل اینچی و میلیمتری بیان می‌شود.
دو عامل قطر خارجی لوله و اتصالات و ضخامت دیواره لوله یا گوشت لوله و اتصالات در انتخاب سایز اتصالات یا لوله بسیار مهم می‌باشد. البته ضخامت اتصالات خود نیز به عواملی مانند ماده اولیه و فرآیند ساخت اتصالات و همچنین پوششی که بر روی آنزاده می‌شود بستگی دارد. قطر خارجی اتصالات که با حروف NPS معمولا با یک عدد رند و در واحد اینچ نشان داده می‌شود که یکی از مهمترین نکات در زمان خرید لوله و اتصالات انتخاب دقیق سایز اتصالات و همچنین قطر خارجی لوله و اتصالات مناسب می‌باشد.
امیدواریم که با مطالعه این مقاله اطلاعات کافی در مورد اتصالات فاضلابی و مشخصاً محاسبه سایز مناسب اتصالات فاضلابی به دست آورده باشید.